Plany emisji przez Miasto Łomża obligacji komunalnych – relacja z konferencji prasowej

Studium Porównawcze Kredytu i Obligacji zostało sporządzone, aby wesprzeć Miasto Łomża w wyborze narzędzia dłużnego, które będzie najbardziej odpowiednie z punktu widzenia zdolności jednostki do obsługi długu. -Interesowało nas, czy obligacje, które można było emitować już wiele lat temu, są nadal korzystnym rozwiązaniem, jeżeli chodzi o restrukturyzację zadłużenia nie tylko dla samorządu łomżyńskiego, szczególnie w obliczu zmiany ustawy o finansach publicznych. Art. 243 tej ustawy nakłada wręcz kaganiec, jeśli chodzi o elastyczną możliwość kształtowania zadłużenia i finansów samorządu. Rozwiązanie to w najbliższych latach spowoduje, że niektóre samorządy, które weszły dzisiaj w wysoki poziom zadłużenia, stracą możliwość realizacji inwestycji – mówił Prezydent Łomży Mieczysław Czerniawski.

Zmiany w ustawie o finansach publicznych objaśniał prezes Dragon Partners sp. z o.o. Mariusz Gołaszewski. -Od 2014 roku zmieniają się reguły gry. Wprowadzenie nowego wskaźnik spowoduje, że samorządy średnio od 2 do 3 razy muszą wydłużyć  terminy swojego zadłużenia – muszą rocznie mniej spłacać, niż mogły wcześniej. To spowodowało, że w 2013 roku dziesiątki, jak nie setki samorządów w Polsce, dokonują restrukturyzacji zadłużenia, czyli zamieniają stare kredyty, które były krótkie i za bardzo obciążały budżety, na nowe, inaczej poukładane – gdzie spłata roczna jest duża niższa – tłumaczył Mariusz Gołaszewski. Podkreślił, że „obligacje są naturalnym instrumentem, który pozwala w bardzo łatwy i korzystny sposób zamienić te stare kredyty na nowy rodzaj zadłużenia, który jest dużo lżejszy do spłaty dla Miasta”.

Mariusz Gołaszewski omówił sytuację finansową Miasta Łomża. Podkreślił, że zadłużenie prawidłowo obsługiwane wzmacnia potencjał Miasta, dzięki czemu może się ono rozwijać. - Łomża ma bardzo racjonalny poziom zadłużenia, jest to poziom średniej krajowej. Mimo realizacji tak dużych inwestycji, radzi sobie dobrze z obsługą tego zadłużenia. Emisja obligacji sprawi, że Miasto radzić sobie będzie jeszcze lepiej i będzie zdolne do sięgnięcia po środki unijne w nowej perspektywie finansowej, zapewniając jednocześnie wkład własny na realizację inwestycji – mówił w sali konferencyjnej ratusza Mariusz Gołaszewski. Podkreślił, że obligacje są tańsze od kredytu i mają dość długi okres karencji. 

Zgodnie z propozycją przedstawioną radnym przez Prezydenta Miasta, planuje się w 2013 roku emisję obligacji komunalnych na łączną wartość 46 143 000,00 zł. Z tej kwoty suma 24 333 000,00 zł zostać ma przeznaczona na pokrycie deficytu budżetu, natomiast kwotą 21 810 000,00 zł mają zostać sfinansowane rozchody z tytułu spłaty kredytów zaciągniętych w latach ubiegłych.

Główne wnioski z analizy porównawczej kredytu i obligacji

Kredyt i obligacje, jako narzędzia do pozyskiwania finansowania dłużnego, mają różne właściwości, które zależnie od okoliczności czynią je zaletami lub wadami. Aby móc zdecydować, które z narzędzi jest korzystniejsze dla danej jednostki samorządowej należy na wstępie określić potrzeby tej jednostki. W przypadku Miasta Łomża kluczowym czynnikiem jest zachowanie zdolności obsługi długu zgodniej z wymogami art. 243 ufp. Następnymi istotnymi kryteriami wpływającymi na wybór narzędzia jest chęć realizowania planów inwestycyjnych oraz gospodarność, czyli pozyskanie finansowania, którego koszty obsługi będą jak najniższe.
Studium porównawcze wykonane przez Dragon Partners dla Miasta Łomża zweryfikowało wymienione wyżej czynniki. Przewidując wysokość marż dla kredytu i obligacji oraz analizując jak rozkładać się będą koszty obsługi długu w całym okresie finansowania, stwierdzono, że wybór obligacji komunalnych jako narzędzia dłużnego będzie ekonomicznie korzystniejszym rozwiązaniem dla Miasta Łomża. Poddano również analizie wpływ harmonogramów spłaty obu instrumentów finansowych na zdolność obsługi długu. Wyniki tej części dowodzą, że pozyskanie finansowania zewnętrznego w formie obligacji zachowa zdolność obsługi długu zgodną z wymogami ustawy o finansach publicznych, a zaciągnięcie kredytu spowoduje niespełnienie wymogów art. 243 ufp w latach 2015-2016.
Dalsza część opracowania przedstawia analizę wybranych elementów Wieloletniej Prognozy Finansowej, w celu wykrycia potencjalnych czynników ryzyka. Analiza dochodów i wydatków Miasta Łomża wykazała konieczność zrealizowania planowanej wysokiej dyscypliny w zakresie wydatków w latach 2013-2019. Analiza wielkości relacji cząstkowych ze wzoru z art. 243 ufp wykazała, że istotna część zdolności obsługi długu Miasta wynika z założonych poziomów sprzedaży majątku. Wiąże się to z ryzykiem wynikającym z dużej niepewności, jaką jest obarczona prognoza sprzedaży majątku.
Wykryte czynniki ryzyka zostały poddane analizie wrażliwości, której zadaniem było określenie jak zmiany poziomów prognoz wydatków i prognoz sprzedaży majątku wpłyną na zdolność obsługi długu Miasta Łomży. Przeprowadzenie analizy wrażliwości pozwoliło określić wymagane poziomy wykonania założonych prognoz.
Analiza wrażliwości przeprowadzona na wydatkach bieżących wykazała bardzo dużą wrażliwość wskaźnika dopuszczalnej spłaty na wzrosty wydatków. Według przeprowadzonej symulacji wzrost wydatków bieżących bez obsługi długu o 1%, narazi Miasto w latach 2013-2014 na możliwość niespełnienia wymogów art. 243 ufp.
Analiza wymaganego wykonania sprzedaży majątku wykazała, że dopuszczalne jest wykonanie sprzedaży majątku w 75% obecnych prognoz. Wykonanie 50% założonych wielkości spowoduje złamanie wskaźnika obsługi długu, dlatego też zaleca się dołożenie wszelkich starań by wykonać prognozowaną sprzedaż majątku na poziomie min. 75% przyjętych obecnie wielkości.


Zgodnie z Art. 89 ust. 1. Ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. (Dz. U. z 2009 r. nr 157, poz. 1240 ze zm.) jednostki samorządu terytorialnego mogą zaciągać kredyty i pożyczki oraz emitować papiery wartościowe na:
-pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
-finansowanie planowanego deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
-spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań z tytułu emisji papierów wartościowych oraz zaciągniętych pożyczek i kredytów;
wyprzedzające finansowanie działań finansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.

Obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w seriach, w którym Emitent (jednostka samorządowa) stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (Obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia (np. odsetki) i do spłaty należności głównej (kapitał).

Zgodnie z ustaloną praktyką cele mogą być następujące:
-cele inwestycyjne,
-restrukturyzacja zadłużenia,
-spłaty rat kredytowych i wykup zapadających obligacji,
-prefinansowanie inwestycji realizowanych w ramach funduszy UE.

Każda seria obligacji ma jeden własny termin zapadalności (wykupu) i oprocentowanie, jest jednorazowo w terminie zapadalności (do tego czasu płacone są tylko odsetki). Odsetki są oparte o WIBOR 6M lub 12M + marża inwestora. Obligacje komunalne mają formę zdematerializowaną i są przechowywane przez depozytariusza (zazwyczaj bank lub dom maklerski pełniący jednocześnie funkcję agenta emisji) jako zapis komputerowo – księgowy. Zawierają możliwość wcześniejszego wykupu. W procesie emisji występuje Gwarant – bank, który gwarantuje objęcie emisji, jeśli nie znajdą się inni inwestorzy.
Wg stanu na koniec 2012 r. dotychczas w Polsce obligacje wyemitowało blisko 500 samorządów. Dynamika rynku rok do roku, w 2011 r. wyniosła 32,2%, a w 2012 r. 8,8% sięgając 15,6 mld PLN.

Emitentami obligacji w Polsce są zarówno duże aglomeracje miejskie takie jak Warszawa, Poznań, Gdynia, Gdańsk, Łódź, Kraków, Białystok, miasta średniej wielkości takie jak Słupsk, Pułtusk, Kowary, Chełm, jak i małe miasta wiejskie. Emitentami obligacji są też powiaty (np. powiat Średzki Śląski, powiat lubelski, powiat jarosławski, powiat zgorzelecki, powiat gnieźnieński), jak i województwa samorządowe (np. województwa dolnośląskie, wielkopolskie, małopolskie i podlaskie).

www.youtube.com