Muzeum budzi się do życia

Warto przy tej okazji przypomnieć, że do 2005 r. w budynku przy ul. Dwornej 22 funkcjonowała szkoła podstawowa i gimnazjum. Budynek powstał około 1910 roku, jest to dawna własność lekarza, Markiewicza. Budynek klasycystyczny, trójkondygnacyjny, murowany z cegły, otynkowany. Posadowiony na ceglanym fundamencie tworzącym podpiwniczenie.
We wrześniu 2005 roku Muzeum Północno-Mazowieckie było zmuszone zmienić siedzibę z powodu trwającego wówczas postępowania o odzyskanie zajmowanej przez muzeum nieruchomości przy ul. Krzywe Koło należącej wcześniej do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Muzeum zostało przeniesione do budynku przy ul. Dwornej 22 bez przygotowania go do nowej funkcji. Od tamtej pory Muzeum we własnym zakresie prowadzi drobne prace remontowe, lecz ze względu na stan techniczny obiektu i konieczność przystosowania funkcji, niezbędny jest kompleksowy remont, przebudowa, rozbudowa, modernizacja i renowacja budynku. Przez cały czas (od września 2005 r.) obiekt nie jest udostępniony do publicznego użytkowania.
Ze względu na zmianę funkcji budynek wymaga prac modernizacyjnych i adaptacyjnych do celów muzealnych z uwzględnieniem rozwiązań architektoniczno-budowlanych dla osób niepełnosprawnych.
Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 2887,5 m2. Budynek Muzeum Północno - Mazowieckiego zlokalizowany jest na działce nr 10641 przy ul. Dwornej w Łomży. Powierzchnia działki: 2472,68 m2.  Budynek został wpisany do rejestru zabytków  decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Łomży i  jest objęty ochroną prawną. Przedmiotem ochrony jest przede wszystkim wygląd zewnętrzny budynku, jego bryły i opracowanie elewacji.
Planowany program działalności Muzeum obejmuje działalność wystawienniczą – sale wystaw czasowych (parter budynku), sale wystaw stałych: Historia Miasta, Lampa Naftowa, Rzeźba Ludowa, Bursztyn (I piętro) oraz na II piętrze magazyny i pracownie merytoryczne.
Projekt modernizacji i przebudowy budynku przy ul. Dwornej 22 zakłada m.in. wykonanie następujących prac:
izolacja ścian zewnętrznych budynku,
drenaż opaskowy wokół budynku oraz kanalizacja deszczowa,
remont elewacji,
dobudowa szybu dźwigowego,
remont pomieszczeń w budynku (stropy, posadzki, ściany wewnętrzne),
wymiana stolarki okiennej i drzwiowej,
remont instalacji wewnętrznych wraz z przebudową pomieszczeń higieniczno-sanitarnych,
remont i docieplenie więźby dachowej wraz z wymianą pokrycia,
wykonanie klimatyzacji i wentylacji mechanicznej pomieszczeń,
wykonaniu sufitów podwieszanych i wysłonięć okien w salach wystawowych,
nadbudowa dachu dwuspadowego nad dawną salą gimnastyczną,
remoncie budynku gospodarczego znajdującego się na posesji,
remont ogrodzenia od strony ul. Giełczyńskiej oraz wykonanie nowego ogrodzenia od strony ul. Dwornej.                                                                                        Kubatura budynku muzeum przed rozbudową - 10.119,3 m3; natomiast po rozbudowie - 10.846,2 m3
Kosztem ok. 5,2 mln zł powstanie obiekt zapewniający dostęp także niepełnosprawnym. Po rozbudowie budynek będzie miał 4 kondygnacje nadziemne, w tym użytkowe poddasze oraz jedną kondygnację podziemną, przeznaczoną na pomieszczenia techniczne i gospodarcze. Muzeum uzyska nową powierzchnię wystawienniczą: sale wystaw czasowych - 216 m kw. (dotychczas 90 m. kw), sale wystaw stałych - 245 m. kw. (dotychczas 40 m. kw.). Umożliwi to realizację wystaw: 3 – 4 wystaw stałych na pierwszym piętrze oraz realizację 5 – 6 wystaw czasowych w ciągu roku w pomieszczeniach na parterze. Obecnie w budynku znajduje się jedna sala do prowadzenia edukacji dla dzieci i młodzieży – po remoncie mają być dwie sale o powierzchni   41 m. kw i 71 m. kw. Druga  sala będzie wyposażona w wyjście na zewnątrz budynku  - na dziedziniec gdzie będą też realizowane różne programy, zajęcia i warsztaty muzealne np. pieczenie podpłomyków.
Wszystkie planowane działania będą zgodne z wytycznymi Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków.
Planuje się wykonanie klimatyzacji sal wystawowych na parterze oraz na I piętrze oraz odciągu miejscowego z pracowni konserwatora. Zaprojektowano centralę nawiewno-wywiewną z odzyskiem ciepła na wymienniku krzyżowym i nagrzewnicą wodną i chłodnicą freonową.W kanale zaprojektowano lancę nawilżania parowego.
Korzyści po realizacji projektu:
- poprawa stanu technicznego budynku,
- wysoka estetyka budynku i wyposażenia,
- wysokie standardy sanitarne,
- wysokie bezpieczeństwo odbiorców, w tym spełnione wymogi p. poż.,
- zwiększenie liczby zwiedzających na wystawach, ekspozycjach i wydarzeniach kulturalnych,
- możliwość prezentacji wszystkich zbiorów na wystawach stałych oraz stworzenie nowej oferty kulturalnej Muzeum,
- wysoki komfort zwiedzających i pracowników,
przystosowanie budynku do potrzeb niepełnosprawnych.
Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży powstało w 1946 roku. Zalążkiem  stały się eksponaty gromadzone już po wojnie przez doc. Adama Chętnika oraz niewielka ilość rozproszonych w czasie wojny muzealiów pochodzących z Muzeum Kurpiowskiego w Nowogrodzie. Muzeum zostało otwarte 14 marca 1948 roku, jako „Muzeum Północno – Mazowieckie” Towarzystwa Naukowego Płockiego, w budynku przy Al. Legionów 18. Na przełomie lat 1956 – 1957 zostało przeniesione z kamienicy przy Al. Legionów do budynku Domu Kultury przy ul. Sadowej (obecnie  Liceum Katolickie), a pod koniec lat siedemdziesiątych do budynku przy ul. Krzywe Koło 1. W 1950 r. Muzeum upaństwowiono, w latach 1975 – 1998 było Muzeum Okręgowym. W 1998 roku przywrócono instytucji pierwotną nazwę: Muzeum Północno – Mazowieckie. W 1992 r. w strukturę placówki zostało włączone Biuro Wystaw Artystycznych jako Galeria Sztuki Współczesnej, mieszcząca się od 1997 r. w budynku przy ul. Długiej 13. Oddziałem Muzeum jest Skansen Kurpiowski im. Adama Chętnika w Nowogrodzie. W latach 1984 –1995 oddziałem Muzeum było także Muzeum Przyrodnicze w Drozdowie. Teren działania placówki obejmuje obszar województwa podlaskiego i mazowieckiego. W placówce obecnie funkcjonują następujące działy: etnograficzny, historyczny, archeologiczny, numizmatyczny, sztuki, bursztynu i dział oświatowy. W zbiorach Muzeum znajduje się ponad 25 tysięcy eksponatów. Najbardziej znaną kolekcją jest bursztyn. Zbiory bursztynu nazywanego czasem „bursztynem kurpiowskim” pochodzą z dorzecza środkowej Narwi.
Planowany program działalności Muzeum obejmuje działalność wystawienniczą – sale wystaw czasowych (parter budynku), sale wystaw stałych: historia miasta, lampa naftowa, rzeźba ludowa, bursztyn (I piętro) oraz na II piętrze - magazyny i pracownie merytoryczne. Ponadto na parterze budynku zlokalizowane zostaną sale oświatowe, gdzie odbywać się będą nadal zajęcia dla dzieci z łomżyńskich szkół.