Po sowieckiej napaści na Polskę 17 września 1939 r., dzieci wraz z rodzicami stały się ofiarami zsyłek syberyjskich z 1940 r. Sami bohaterowie wydarzeń opowiadają o brutalnej pacyfikacji ich domów, o katorżniczej drodze do miejsca zesłania. Mówią o śmierci najbliższych, załamaniach, płaczu sierot, bezsilności i wierze w lepszy los. W swej tułaczce dzieci dotarły do tworzącej się w ZSRR armii gen. W. Andersa. Razem z wojskiem maszerowały przez Turkmenistan do Iranu. Tam trafiły do domów dziecka - początkowo w Teheranie, a następnie w Isfahanie. Losem dzieci zainteresował się ówczesny Konsul II RP w Nowej Zelandii, dr Kazimierz Wodzicki. Dziś bohaterowie wspominają wydarzenia z dystansem i mądrością ludzi, którzy wiedzą, co znaczyła codzienna walka ze śmiercią.
Dzieło Marka Lechowicza „Wygrać z przeznaczeniem” jest dokumentem fabularyzowanym. Ale też błędem jest definiowanie go wyłącznie w tej kategorii, bo bez wątpienia, wpisuje się w nurt „art-doc” (dokumentu artystycznego). Autor postanowił wzmocnić opowieści swoich bohaterów o animacje obrazów Zdzisława Beksińskiego, którym towarzyszy poezja Zbigniewa Herberta. Film można przeżywać na kilku równoległych i doskonale uzupełniających się płaszczyznach. Całości dopełnia wspaniała, przejmująca muzyka wybitnego kompozytora i instrumentalisty – Roberta Chojnackiego.
- Byłem i jestem pod wrażeniem tej historii. Od razu poczułem scenariusz, a wtedy muzyka sama płynie z Ciebie. Ktoś ją nazwał „wyciskaczem łez”. Może tak i jest, ale jeśli muzyka wywołuje emocje, a nie stanowi tylko tła obrazów, to chyba dobrze – mówi popularny kompozytor. Skomponowane przez Roberta Chojnackiego utwory mają wszelkie walory, by stać się przebojami.
Konsultantem filmu jest Jerzy Hoffman - wybitny polski reżyser (m.in.: „Prawo i Pięść”, „Ogniem i Mieczem”, „Pan Wołodyjowski”, „Potop”, „Trędowata”, „Znachor”, „1920. Bitwa Warszawska”).
- Cieszę się, że mogę widzom TVP opowiedzieć tę mało znaną historię i pokazać zupełnie nieznane w Polsce archiwalne zdjęcia z Nowej Zelandii – powiedział portalowi regionalna.tvp.pl autor scenariusza i reżyser filmu, Marek Lechowicz. – Jeśli widzowie TVP wyniosą z filmu nie tylko obraz cierpień, ale coś pozytywnego, wiarę, że los może uśmiechnąć się nawet do „przegranych”, będę szczęśliwy.
Film powstawał około 4 lata. I choć nie było to celem autora, może dziś stanowić ciekawy głos w toczącej się dyskusji o polskiej pomocy dla uchodźców i imigrantów z objętych wojną państw arabskich.
„Wygrać z przeznaczeniem”
scenariusz; reżyseria : Marek Lechowicz.
zdjęcia i montaż: Michał Chojak
muzyka: Robert Chojnacki
opieka filmowa: Jerzy Hoffman
Produkcja: Polska 2015 r.
Zapraszamy do TVP Regionalna
Emisja:
17 września, godz. 14:30 – premiera telewizyjna
17 września, godz. 23.45 – powtórka
18 września, godz. 04.20 - powtórka
Źródło: TVP Regionalna