Hala targowa – coraz bliżej konkretu

Ramy debaty
W debacie ekspertów w kwietniu uczestniczyli: dr Krystyna Leszczewska, ekonomistka, prorektor Państwowej Wyższej Szkoły Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży, Andrzej Chwalibóg, architekt, autor projektu modernizacji Hali Targowej z lat 70-tych, Jerzy Lipiński, naczelnik Centrum Obsługi Inwestora w Urzędzie Miejskim w Łomży oraz Zenon Zabagło, architekt, autor koncepcji zagospodarowania hali. Wsparcia udzielała Anna Kadłubowska, naczelnik Wydziału Funduszy Zewnętrznych w UM w Łomży.
Co można zrobić w hali na Starym Rynku, aby atrakcyjnie urządzić miejsce i zmienić je w "magnes", który ściągnie na starówkę ludzi? Pomysłów jest wiele, istnieje też kilka koncepcji projektanta. Debata ekspercka określiła ramy, które wyznaczają granice pomysłowości.

Ekonomia
W hali targowej na Starym Rynku mieści się 56 lokali o łącznej powierzchni 883,15 mkw. Niektórzy najemcy – lokalni kupcy oraz Straż Miejska, właśnie przenoszą się do nowo wybudowanej Miejskiej Hali Targowej przy dworcu PKS. Do tej pory, mimo, że administrator hali  pobierał czynsze, wylicytowane w przetargach, co roku samorząd dokładał do utrzymania budynku. W 2011 r. w hali pusty stał tylko jeden lokal, a i tak przyniosła w skali roku ponad 31 tys. zł straty.  W 2012 r. były już cztery puste lokale, a strata przekroczyła 72 tys. zł. W 2013 r.  przy 9 wolnych stoiskach pogłębiła się do 130 tys. zł. Teraz koszty wzrosną jeszcze bardziej. Halę opuściło kolejnych 16 kupców, co daje w sumie 31 wolnych lokali. Przewiduje się, że strata wyniesie ponad 150 tys. zł.
Do tej pory nie powiodły się próby zainteresowania przedsiębiorców zagospodarowaniem budynku. Ofertę na utworzenie klubu muzycznego złożyła tylko jedna osoba. Jeżeli w hali zostanie  zlokalizowana przestrzeń niekomercyjna (np. instytucja kultury), koszty jej utrzymania spadną w całości na miasto.  Należy też podkreślić, że remont budynku również obciąży budżet miasta – szacuje się, że sięgnie, w zależności od skali – 6-9 mln zł. W mijającym okresie finansowania unijnego województwo podlaskie nie miało funduszy na rewitalizację budynków. W kolejnej perspektywie fundusze są bardzo niskie.

Konserwator zabytków
Hala została zbudowana w 1928 roku. Nie jest wpisana do Rejestru zabytków, znajduje się jednak w strefie ścisłej ochrony konserwatorskiej. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Białymstoku, Delegatura w Łomży, ustalił, że przedmiotem ochrony budynku hali targowej jest jej wygląd zewnętrzny, bryła i forma elewacji, w tym forma i układ otworów, detal architektoniczny, elementy decydujące o zachowaniu historycznego charakteru. Dopuszcza się przebudowę wnętrz oraz wprowadzenie nowych funkcji użytkowych. To oznacza, że w hali można zrealizować każdy pomysł, o ile nie wpłynie on na jej wygląd. Centrum miasta nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w związku z czym nie ma też ścisłych wytycznych, związanych z inwestycjami na tym terenie. Każde przedsięwzięcie musi zyskać jednak pozwolenie konserwatora zabytków.

Koncepcje architekta
Architekt Zenon Zabagło, który jest autorem koncepcji zagospodarowania łomżyńskiego Starego Rynku, jeszcze w poprzedniej kadencji władz samorządowych stworzył też koncepcję zagospodarowania hali. Ulega ona cały czas modyfikacjom. Jej ostatnia wersja, przedstawiona latem 2013 roku zakłada ulokowanie w hali dwupoziomowej restauracji. Na pietrze ma znaleźć się galeria sztuki, z dwiema salami na wystawy stałe i czasowe.

Hala a inwestycje w centrum
Przy planowaniu funkcji hali targowej należy podjąć decyzję, czy pozostanie ona przestrzenią komercyjną czy też będzie przekształcona w przestrzeń publiczną. Ta decyzja ma znaczenie głównie dla budżetu miasta. Kolejnym dylematem jest rozstrzygnięcie, czy hala ma pełnić funkcje kulturalne czy też handlowe i usługowe. W debacie społecznej pojawiły się bowiem sprzeczne opinie. Być może uda się połączyć te funkcje, tak, aby hala targowa była efektywnie wykorzystana i wpłynęła na ożywienie zabytkowej części miasta. Dodatkowo w niedalekiej odległości od hali powstają dwie inwestycje – Domek Pastora, który ma stać się Centrum Aktywności Kulturalnej i Turystycznej oraz Centrum Komunikacyjno-Handlowe przy dworcu PKS, w którym będzie przewidziana powierzchnia biurowa na potrzeby Urzędu Miejskiego. Hala nie może dublować funkcji obu przedsięwzięć, ulokowanych również w centrum Łomży.

Konsultacje – co dalej?
W ramach konsultacji społecznych poświęconych zagospodarowaniu hali targowej na Starym Rynku odbyła się już kawiarenka obywatelska, debata ekspercka, działa forum internetowe. 13 maja podczas warsztatów przyszłościowych zostaną wypracowane konkretne pomysły, które zostaną poddane ocenie społecznej w ankiecie. Z całych konsultacji powstanie raport, zawierający opis poszczególnych etapów, ich analizę oraz rekomendacje, które trafią do Prezydenta Łomży. W czerwcu pracownia architekta Zenona Zabagło dostanie wytyczne co do projektu, który ma powstać do końca 2014 roku.


Więcej informacji na stronie:
http://www.konsultujesz.lomza.eu/